Kahramanmaraş merkezli yaşanan ve 10 ili etkileyen sarsıntıların akabinde yıkım sürüyor. Can kaybı ve yaralı sayısı giderek artıyor. Zelzele felaketinin akabinde yurttaşların pek birçok ailelerini, konutlarını, doğup büyüdükleri kentleri kaybettiler.
Toplumca yaşadığımız bu büyük travmanın tesirlerini ve yaraları süratli sarmanın yollarını, Uzman Psikolog Dr. Bora Küçükyazıcı Cumhuriyet TV’de anlattı.
PSİKOLOJİK İLKYARDIM UYGULANMALI
Dr. Bora Küçükyazıcı, tıpkı fizikî ilkyardım yapıldığı üzere psikolojik ilkyardım da yapılabileceğini aktarıyor. Bilhassa enkazlarda kurtarma çalışması yapılırken, takımların sakin kalması gerektiğine vurgu yapan Yazıcı, enkaz altında yakını olan şahısların sakin kalamayacağına dikkat çekiyor.
Bu bakımdan enkaz altında yakını olan, yakınını kaybeden yahut enkaz altından çıkarılmış bireylere uygulanması gereken “psikolojik birinci yardımın” safhaları şu biçimde:
Öncelikle kişinin his durumunu tespit etmek gerekiyor. Küçükyazıcı, “Kişilerin afet durumlarında vereceği reaksiyonlar, o güne kadar getirdiği toplumsal yapılar ve kültürel ögelerle ilişkilidir. Kimi kızgın ve öfkeli olur, kimi içine kapanır yahut inkâr yaşar” diyor.
Bu durumda ise şahısların vereceği reaksiyonlar hiçbir halde yargılanmamalı. Küçükyazıcı, cümlelerini kurmanın ehemmiyetine vurgu yapıyor.
Öte yandan barınma, kıyafet, besin üzere muhtaçlıklar elzem muhtaçlıklar olmakla birlikte, o an içinde neye gereksinimi olduğunu depremzedenin kendisine sormak en sağlıklısı. Küçükyazıcı, “Kişinin önceliğini asla bilemeyiz, muhtaçlığını ve ne istediğini sorup birinci olarak onu sağlamak gerekir” diyor.
DEPREMZEDEYE BUNLARI SÖYLEMEYİN
Bora Küçükyazıcı afetzedeleri dinlemenin ve yanlarında olmanın ehemmiyetini anlattıktan sonra ise şu mevzunun altını çiziyor:
“Bırakın beşerler bağırsın, küfür etsin… Tespit edeceğiz, ‘Senin için buradayım’ diyeceğiz ve dinleyeceğiz lakin yorum yapmayacağız. Fikir ve teklif vermeyeceğiz. Yalnızca dinleyeceğiz.”
KİMSESİZ ÇOCUKLARA ORGAN MAFYASI TEHLİKESİ
Dr. Bora Küçükyazıcı’nın aktardığına nazaran, bu tıp afet durumlarında tüm dünyada, kimsesiz çocukların kaçırılması durumu kelam konusu oluyor.
Dünya ülkelerinin afet durumlarında, bu hususa ait çok önemli tedbirler aldığını tabir eden Küçükyazıcı, “Afet durumlarında, göç üzere binlerin plansız hareket ettiği durumlarda çocuklar tehlikededir. Çocuk kaçakçılarına, organ mafyalarına dikkat edilmesi gerekiyor. Bölgedeki çocuklar titizlikle kayıt altına alınmalı ve kimsesiz kalan çocuklar muhakkak kan bağı tespit edilmeyen bireylere teslim edilmemeli” diyerek yetkilileri uyarıyor.
