Birçok çocuk birinci kere sarsıntısı yaşadı ya da zelzele kavramını duyarak medya üzerinde manzaralarla karşılaştı.
Çocukların zelzelesi anlamasının yetişkinlerden farklı olduğunu söz eden Uzman Klinik Psikolog Öğr. Gör. Selin Kalabaş, “Çocukların telaşlarını azaltmak için belirsizliğin ortadan kaldırılması gerekir. Olayları anlamlandırmaları için, yaşlarına uygun açıklamalar yapılmalıdır” dedi.
“OYUN VE FOTOĞRAF YARDIMI İLE SARSINTI KONUSU ANLATILABİLİR”
Okul öncesi periyotta çocuklar “neden” sorularına sıklıkla başvuruyor. Bu yaşlardaki çocukların sorularına kısa ve net yanıtlar vermek hayli ehemmiyet teşkil ederken, anlamayıp tekrar soru sorduklarında da sorularına yaşlarına uygun bir biçimde yanıt verilmesi gerekiyor. Çocukların sorularında farklılıklar görülse de zelzele kavramıyla karşılaşan çocuğun “güvende miyim?” sorusuna yanıt aradığını belirten Uzman Klinik Psikolog Öğr. Gör. Selin Kalabaş, “Öncelikle, çocukların dertlerini azaltmak için yetişkinlerin kendilerini güzelleştirmesi gerekiyor. Okul öncesi periyotta kalıcılık ve süreklilik kavramı şimdi tam gelişmediğinden yıkılan meskenlerin eski haline döneceğini ya da ölenlerin tekrar canlanacağını düşünebilirler. Bu periyotta bilhassa sorulan soruları somutlaştırarak karşılık verilmesi değerlidir. Oyun ve fotoğraf yardımı ile sarsıntı konusu anlatılabilir” dedi.
ÇOCUKLAR SEBEP-SONUÇ MÜNASEBETİ KURMAKTA ZORLANABİLİRLER
Okul çağındaki çocuklarda süreklilik ve kalıcılık kavramlarının geliştiğini söz eden Kalabaş, “Bu yaşlardaki çocuklar, ölen şahısların ya da yıkılan meskenlerin yerine gelmeyeceğini bilir ancak durumu kabullenmesi bir yetişkin üzere olmaz. Bu devirdeki çocukların hislerini öğrenmek için yetişkinlerin kendi hislerini saklamaması ve durumu ajite etmeden onlar ile paylaşması çocukların da kendi hislerini dışa vurmalarına sebep olur” diyerek okul çağındaki çocuklarla sohbet ederek yaşlarına uygun bir biçimde zelzele hakkında bilgi verilmesinin ehemmiyetine değindi.
Çocuklara yer kabuğunun hareketlerinden ve tabiat olaylarından çok ayrıntıya girmeden bahsedilerek zelzelenin anlatılması gerektiğini vurgulayan Kalabaş, “Çocuklar sebep-sonuç bağı kurmakta zorlanabilirler. Bunun unutulmaması gerekiyor. Çocuklarla, zelzelenin tesirleri ve sonuçları hakkında sohbet edilmeli; çocuğun his ve fikirlerine müdahale etmeden, nasihat vermeden ve bilhassa hisleri bastırılmadan dinlenmeli” biçiminde belirtti.
Deprem ile ilgili paylaşılan görsellerin ve görüntülerin çocukları olumsuz istikamette etkilediğini belirten Uzman Klinik Psikolog Öğr. Gör. Selin Kalabaş kelamlarını şu formda sonlandırdı;
“Yaklaşık 7 ya da 8 yaşlarına kadar çocuklar hayal ile gerçeği ayırt etmekte zorluk yaşadıkları için hem kendisinin hem de ailesinin tıpkı olayı yaşayacağını düşünüp kaygılanabilirler. İmgeleri gördüklerinde ise kesinlikle durumu açıklamak, olayları anlamlandırmasına sohbet ederek yardımcı olmak gerekir.”
