Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların yaralarını sarmaya çalışan Suriye’de yardımlar üzerinden oynanan siyasi oyunlar sürüyor.
Pazar günü Reuters haber ajansına konuşan bir Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü, Esad idaresinin denetimindeki topraklardan muhalif bölgelere gönderilen yardımın Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) örgütü tarafından engellendiğini söyledi.
Independent Türkçe’de yer alan habere nazaran, isminin kapalı kalması şartıyla Reuters’a konuşan bir HTŞ kaynağı, “Durumdan faydalanan rejimin, yardım ettiği imajını vermesine müsaade yok” dedi.
Perşembe günü çatı yapısını Türkiye’nin terör örgütü olarak kabul ettiği YPG’nin oluşturduğu ABD takviyeli Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) denetim ettiği bölgelerden Türkiye takviyeli muhaliflere yanlışsız gönderilen yardım konvoyu geri çevrilmişti. İki taraf da birbirlerini yardımı siyasallaştırmakla suçlamıştı.
Suriye’nin kuzeybatısında muhaliflerin yaşadığı bölgelerin birçoklarını Türkiye, ABD ve BM’nin de terör örgütü olarak saydığı HTŞ denetim ediyor. BM İnsani Yardım Uyum Ofisi (OCHA) sarsıntı yüzünden bu bölgelerde 4 bin 300 kişinin öldüğünü, 7 bin 600 kişinin de yaralandığını pazartesi sabahı duyurdu.
Esad yönetimiyse 1387 olarak verdiği meyyit sayısını cuma gününden beri güncellemedi. Bu sayılara nazaran Suriye’de toplamda 5 bin 687 kişi öldü.
Diğer yandan BM’nin İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, pazar günü Türkiye-Suriye hududunda yaptığı açıklamada milletlerarası toplumun Suriyelilere gereksinim duyduğu yardımı ulaştıramadığını vurguladı:
“Suriye’nin kuzeybatısındaki insanları şimdiye kadar yüzüstü bıraktık. Sahipsiz bırakıldıklarını hissetmekte haklılar. Benim vazifem ve yükümlülüğüm bu yanlışı yapabileceğimiz en süratli halde düzeltmek.”
Bugün Suriye’yi ziyaret eden Martin Griffiths, bir yandan da BM’nin Türkiye-Suriye hududunda daha fazla kapı açması için uğraşıyor.
Türkiye’den Suriye’de muhaliflerin denetim ettiği bölgelere yardım gönderilmesi için BM yetkisine tek sahip hudut kapısı Cilvegözü’nün karşısındaki Bab el Hava. Esad rejimi, egemenliğinin ihlal edildiğini belirterek muhaliflerin elindeki öbür hudut kapılarının bu maksatla kullanılmasına karşı çıkıyor.
2011’de başlayan iç savaşın akabinde Beşar Esad idaresine yaptırımlarla cephe alan ABD ve Avrupa ülkeleri, hâlâ yardımları ona iletmek istemiyor. Yardımların muhaliflerin denetimindeki bölgelere hiç gönderilmeyerek Esad idaresine bağlı kişi ve kurumlara yönlendirilebileceği tasasını taşıyorlar.
Depremden sonra da Şam rejimine direkt yardım iletenler Arap ve Asya ülkeleri oldu. Pazar günü İtalya’dan gönderilen tıbbi yardımla birlikte sarsıntı sonrasında birinci kere Esad idaresine Avrupa’dan takviye gelmiş oldu.
BM’de veto yetkisine sahip olan Rusya, Şam rejiminin elini güçlendiriyor. Her 6 ayda bir Bab el Hava’nın açık kalması için BM Güvenlik Kurulu’ndan onay gerekiyor. Moskova, BM yardımının Şam üzerinden ulaştırılması gerektiğini savunarak diğer bir kapının daha açılmasına müsaade vermiyor.
Cuma günü Reuters’a konuşan bir Türk yetkili, Suriye’ye yardım gönderebilmek için Beşar Esad idaresinin denetimindeki Keseb Hudut Kapısı’nın açılmasının görüşüldüğünü belirtmişti. İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili ayrıyeten muhaliflerin denetimindeki İdlib bölgesine giden bir geçişin daha açılmasının düşünüldüğünü söylemişti.
OCHA Sözcüsü Jens Laerke de Suriye’de muhaliflerin denetim ettiği bölgelere Türkiye’den yardım götürmek için hudutta iki kapı daha açılmasını umduklarını tabir etti.
Suriye’de muhaliflerin denetim ettiği bölgelere Türkiye üzerinden yapılan yardımlar, yolların ve altyapının hasar görmesiyle sarsıntıdan sonraki birinci günlerde aksamıştı. Salı günü açıklama yapan bir BM sözcüsü, ülkenin kuzeybatısındaki bu bölgelere yapılan yardıma orta verilmek zorunda kalındığını bildirmişti.
