Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijarto, Macaristan‘ın başşehri Budapeşte’deki görüşmenin akabinde ortak basın toplantısı düzenledi.
Türkiye ve Macaristan’ın hala İsveç ve Finlandiya‘nın NATO üyeliğini onaylamayan iki ülke olmasına dair bir soruya Çavuşoğlu, “Biz de Türkiye olarak tıpkı Macaristan üzere NATO’nun genişlemesini destekliyoruz” karşılığını verdi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin, NATO misyon ve faaliyetlerine en çok katkı sağlayan 5 ülkeden, ittifakın toplam bütçesine de en çok katkı sağlayan birinci 8 ülkeden biri olduğuna işaret ederek, bugün NATO dokümanlarında en değerli iki tehdit olarak Rusya ve terörizmin gösterildiğini anımsattı.
“GÜVENLİK KAYGILARININ KARŞILANMAMASI KABUL EDİLEMEZ”
Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın güvenlik tasalarını anladığını vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
“(Güvenlik endişeleri) O nedenle NATO’ya üye olmak istediklerini de biliyoruz. Ancak bir taraftan o iki ülkenin güvenlik tasalarını anlarken, Türkiye’nin güvenlik kaygısının karşılanmaması kabul edilemez, o da terörle gayrettir. Maalesef bu terör örgütleri FETÖ, PKK, PYD bu ülkelerde bilhassa İsveç’te ağır bir mevcudiyeti var bunların. Yalnızca mevcudiyet değil çok faaliyet gösteriyorlar. Para toplama, terörizmin finansmanı aslında bu ona girer. Birebir vakitte insan devşirme, oralardan Irak’taki Kandil Dağı’na, Suriye’ye insan devşiriyorlar, propaganda devam ediyor.”
Bakan Çavuşoğlu, Türkiye, İsveç ve Finlandiya ortasında imzalanan üçlü muhtıraya işaret ederek, “Bu mutabakat muhtırasına nazaran, bu iki ülke bu çeşit faaliyetleri ülkesinde durduracak. Açık ve net. Biz ne fazlasını ne eksiğini istiyoruz.” dedi.
“BU PARTİLER ÜSTÜ BİR KONU”
Türkiye’nin Finlandiya ile göreli olarak bakıldığında çok büyük bir sorunu olmadığını lisana getiren Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Ama İsveç’e baktığımız vakit ‘bu adımları atabilmek için yasa değişikliğine gitmek zorundayız’ dediler, gittiler. Ancak bu faaliyetler artarak devam ediyor. O vakit yasa değiştirmenin ne manası kaldı? Burada görülüyor ki siyasi irade lazım, yeni hükümette bir evvelki hükümete nazaran bu iradeyi görüyoruz fakat şimdi daha adım atmadılar, tam aksine son provokasyonlar, PKK/YPG’nin faaliyetleri, terör örgütünün propagandası tekrar birebir biçimde finansmanı, insan devşirme hepsi devam ediyor.
Şimdi bunlar karşılanmadan bir ülkenin NATO üyeliğine ‘evet’ dememiz mümkün değil, bu partiler üstü bir husus. Ve (İsveç) Dışişleri Bakanı Ankara’ya geldiği vakit Meclis’e de gitti, orada tüm partilerden birebir şeyi işitti. ‘Bu bahislerde adım atmazsanız hiçbirimiz bu mutabakat daha doğrusu üyelik protokolü onaylamayız’ dediler. Bu büsbütün güvenlik telaşıyla ilgili, terörle uğraşla ilgili bir mevzu.”
“DERDİMİZ NATO’YU ENGELLEMEK DEĞİL”
Bakan Çavuşoğlu, Finlandiya’ya başından bu yana Türkiye’nin daha müspet baktığını söylediğini aktararak, “Sayın Cumhurbaşkanımız yeniden gençlerle bir ortaya geldiğinde de bunu söyledi fakat NATO iki ülkenin üyelik sürecini birlikte götürmek istiyor. Bugüne kadar o iki ülke de bu türlü istediler. Şayet üyelik süreciyle ilgili bir karar verilirse başka farklı da kıymetlendirme konusunda Finlandiya’ya daha olumlu bakabileceğimizi şahsen Sayın Cumhurbaşkanımız söyledi. Bizim kaygımız NATO’yu engellemek değil, bizim güvenlik kaygılarımız karşılansın, terörle çaba karşılansın” değerlendirmesini yaptı.
“SZİJARTO’YA TEŞEKKÜR
Peter Szijarto’nun İsveç ve Danimarka’da Kur’an-ı Kerim yakılmasını “kabul edilemez” olarak nitelendirmesine işaret eden Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Peter’a çok teşekkür ediyorum. Bir Hristiyan olarak kanılarını söyledi. Her vakit da kendi inancını ve farklı inançlar ile ilgili fikirlerini söylüyor. Çok teşekkür ediyoruz. Bizde de iman etmenin koşulu Allah’ın tüm kitaplarına inanmak, peygamberlerine inanmaktadır. Aksi takdirde iman etmiş olamazsınız. Bizim inancımıza nazaran antisemitizm de bir insanlık kabahatidir, Hristiyan düşmanlığı da insanlık kabahatidir. İslam düşmanlığı da insanlık hatasıdır. İnsanlık hatası olan hareketler, fikir ve niyet özgürlüğü, hareket özgürlüğü üzere isimlendirilemez. Tıpkı yasalar Finlandiya’da da var İsveç’te de var, fikir özgürlüğü ile ilgili. Çabucak çabucak tıpkı, bütün İskandinav ülkelerinde de tıpkı.
Finlandiya, ‘ben müsaade vermeyeceğim’ diyor. Zira bu nefret hatasıdır, insanlık hatasıdır. ırkçı bir yaklaşımdır. Bunlar Avrupa bedellerinde de açıkça ortadadır. Hasebiyle bunları niyet özgürlüğüne sokup da istediği üzere davranıp provokasyon yapabilme anlayışı bizi hiçbir yere götüremez, lakin kaosa götürür.”
“YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRİRSE OTURUR BAKARIZ”
Çavuşoğlu, bir Müslüman olarak farklı inançlara ve kutsal kitaplara tıpkı hürmetin gösterilmesi gerektiğine inandığının altını çizerek, “Bir gün İsveç de ilerde yükümlülüklerini yerine getirirse oturur bakarız. Lakin şu an İsveç’in bu kaidelerde NATO üyeliğine ‘evet’ dememiz mümkün değil” dedi.
Türkiye’nin bir takip düzeneği kurarak, NATO üyeliği konusundaki süreci yakından izlediğini belirten Çavuşoğlu, “(Üçlü mekanizma) Üçüncü toplantıyı iptal ettik, erteledik. Brüksel’de olacaktı. NATO da görsün zira, herkes baştan bir şey söylüyor. ‘Efendim bu ülkeler karşıladı haydi onaylayın.’ Yok o denli bir şey. Görsün herkes, şeffaf olsun süreç. Münasebetiyle bu bahiste biz tavrımızı en üst seviyede de kayda geçiriyoruz” sözlerini kullandı.
UKRAYNA
Mevlüt Çavuşoğlu, “Ukrayna’daki savaşla ilgili biz başından beri savaşın sonlandırılması için uğraş sarf ettik. Savaşın birinci aylarıyla şu anda savaşın kuralları natürel çok farklı. Savaş uzadıkça daha da çetrefilleşiyor, daha da güç oluyor. Bırakın bir barışı, bir ateşkes zor” yorumunu yaptı.
Türkiye’nin savaşın başından bu yana bunun bir kazananı olmayacağını söylediğini kaydeden Çavuşoğlu, “Adil bir barışın da -altını çizerek söylüyorum- adil bir barışın da kaybedeni olmaz. Ve bu savaşın da kazananı olmayacağını söylüyoruz ve masada bitmesi gerektiğine inanıyoruz. Bunu için de eforlarımızı devam ettireceğiz. Ve inanç artırıcı adımlar konusunda da devam ettireceğiz” diye konuştu.
Çavuşoğlu, Ukrayna‘nın kendi topraklarını korumak için farklı ülkelerden aldığı yardımlar olduğuna da işaret ederek, şunları söyledi:
“En son işte tanklar konuşuluyor. Birtakım ülkeler ‘vereceğiz’ diyor, ‘vermeyeceğiz’ diyor. F-16’lar konusunda farklı açıklamalar var fakat en değerlisi bir an evvel adil bir ateşkes ve barışa hakikat müzakerelerin başlatılması, biz bundan yanayız. İki ülkenin de kabul edilebileceği bir barış olması lazım. İki ülkeyle de angajmana girmeden bunun mümkün olmayacağını söylüyoruz. Tek taraflı dikte edilecek bir barışı ne Ukrayna kabul eder ne Rusya kabul eder. Gerçekçi olmamız lazım. Biz bu gerçekler temelinde gayretlerimizi sürdüreceğiz.”