İsrail’de eski bir mezar kazısından çıkarılan insan kalıntıları tarihin en eski beyin ameliyatlarından birine ışık tuttu.
Arkeologlar, 3 bin yıldan uzun müddet evvel yaşamış bir erkek hasta üzerinde gerçekleştirilen ve “açısal çentikli trepanasyon” ismi verilen bir ameliyat cinsinin ispatlarını keşfetti.
Modern tıpta trepanasyon; travmatik kaza sonucu oluşan beyindeki kafatası modüllerini temizlemek ve baştaki basıncı azaltmak için yapılan operasyona deniyor.
“ANTİK ÇAĞLARDA KESTİRİM EDİLENDEN DAHA FAZLA MÜSAMAHA VARDI”
Hakemli bilimsel mecmua Plos One’da yayımlanan yeni araştırmada ameliyatı geçiren kişinin 20 ila 40 yaşları ortasında olduğu ve MÖ 15. yüzyılda yaşadığı söz edildi.
Independent Türkçe’de yer alan ve ABD’deki Brown Üniversitesi’nden arkeolog Rachel Kalisher’ın liderliğindeki araştırma grubu, hastanın baş derisinin kesildiğini ve daha sonra keskin bir aletle frontal kemikten kare biçiminde bir modül alındığını saptadı.
Kalisher, “Trepanasyonun binlerce yıldır üniversal ve yaygın bir ameliyat tipi olduğuna dair delillerimiz var” tabirlerini kullandı.
“Fakat Yakın Doğu’da bunu çok sık görmüyorduk” diyen arkeolog, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Tüm bu bölgede yalnızca 10 kadar trepanasyon örneği var.
Gelişmiş çağdaş tıbbın imkanları yokken beyin ameliyatı kadar hassas bir operasyonun gerçekleştirilmesi çok sıkıntı üzere görünebilir.
Ancak tarihçiler operasyonun kökenlerinin binlerce yıl öncesine dayandığını tekraren kanıtlamıştı. Hatta kimi uzmanlar beyin cerrahisinin tüm vakitlerin en eski tıp “uzmanlığı” olduğuna inanıyor.
Kalisher, “Antik çağlarda insanların düşündüğünden çok daha fazla müsamaha ve çok daha fazla itina vardı” diye konuştu.
“Neandertallerin vaktinden kalma, insanların kuvvetli şartlarda bile birbirlerine baktığını gösteren delillerimiz var” tabirlerini kullanan bilim insanı, şöyle ekledi:
Evet, geçmişte de cinsiyet ve sınıf temelli ayrımlar vardı. Lakin beşerler yeniden insandı.