Taban sıvılaşması nedir? Yer sıvılaşması neden olur?

Türkiye’de yer sıvılaşmasının örneği, 1999’daki zelzelede Gölcük‘te yaşanmıştı. İstanbul’da ‘zemin sıvılaşması’ uyarısı yapan uzmanlar dolgu alanlarının riskli olduğunu ve tabiatın dolgu alanlarını geri alacağını belirtiyor.

ZEMİN SIVILAŞMASI NEDİR?

Sıvılaşma, tabanın sarsıntı sırasında taşıma gücünü kaybetmesidir. Şayet yer ‘alüvyon’ denilen şimdi suyunu kaybetmemiş, diyajenez sürecini (taşlaşma-taş haline geçme) tamamlamamış ise, yer altı suyu düzeyi 0-10 metre ortasındaysa ve kum-silt boyutundaki materyalden oluşuyorsa o bölgede sıvılaşma tehlikesi var demektir. Olağanda bu tıp tabanlar üzeri imara açılmadan evvel jeolojik-jeoteknik etütlerle belirlenir.

ZEMİN SIVILAŞMASI NEDEN OLUR?

Zemin sıvılaşması, kohezyonsuz, doymuş yahut kısmen doymuş bir toprak, zelzele sırasındaki sallanma yahut gerilme durumundaki öbür ani değişiklikler üzere uygulanan bir gerilmeye reaksiyon olarak direncini ve sertliğini kıymetli ölçüde kaybettiğinde meydana gelir. Taban sıvılaşmasıaşması, yerin efektif gerilmesi ( kayma direnci ) sıfıra düştüğünde meydana gelir. Toprak, zelzele sırasındaki sallanma yahut gerilme durumundaki başka ani değişiklikler üzere uygulanan bir gerilmeye reaksiyon olarak direncini ve sertliğini değerli ölçüde kaybettiğinde meydana gelir. Böylece olağanda katı olan materyal sıvı üzere davranır.